Szanowni Państwo,

Członkowie i Przyjaciele Instytutu Naukowego im. Oskara Haleckiego,

W nocy z 22 na 23 stycznia wybuchło najdłuższe w okresie porozbiorowym Powstanie Styczniowe przeciwko carskiej Rosji w Królestwie Polskim i także na terenach dawnej I Rzeczypospolitej wcielonych do Cesarstwa Rosyjskiego. Już wcześniej bo w 1861 w czasie słynnych manifestacji powstał Komitet Centralny Narodowy, który przygotował powstanie, a w jego okresie przerodził się w konspiracyjny Rząd Narodowy. W szeregach powstańczych w okresie 1863 – 1865 walczyło w sumie ok. 200 tysięcy słabo uzbrojonych powstańców (łącznie w najważniejszym okresie, wiosną i latem 1863 walczyło równocześnie ok. 35 tysięcy powstańców w partyzanckich oddziałach). Po drugiej stronie stanęła bardzo dobrze uzbrojona armia carska licząca na terenie samego Królestwa ok. 145 tysięcy Rosjan. Tajnym państwem polskim sterował tajny Rząd Narodowy, a na Zachodzie powstańczą dyplomację prowadził ośrodek Hotelu Lambert kierowany przez księcia Władysława Czartoryskiego w Paryżu.

Powstanie chociaż zakończyło się klęską, ale było ostatnim ważnym aktem dawnej I Rzeczypospolitej. Powstał wtedy nowy naród nie tylko złożony z warstwy szlacheckiej, ale w którym poczucie tożsamości narodowej miały osiągnąć wszystkie stany.  Był to przełom przede wszystkiem duchowy i ważny moment naszych dziejów. Bez niego nie byłoby walki o wolność przed, podczas i po I wojnie światowej, nie byłoby powstałej legendy walki powstańczej, nie byłoby ani Armii Krajowej, ani Narodowych Sił Zbrojnych, ani Żołnierzy Niezłomnych – Wyklętych. Wszyscy oni czerpali niezłomność ducha z czasów Powstania Styczniowego.

Dzisiaj czcimy dzielnych powstańców styczniowych, tych co polegli i tych co poszli na zesłanie, z którego większość nie powróciła już do swojego domu rodzinnego. Tysiące polskich majątków ziemskich skonfiskowano, siłą nawracano na prawosławie szczególnie na Podlasiu i na Chełmszczyźnie. Polskie i litewskie (późniejsze również białoruskie) lasy spłynęły krwią.

W powstaniu wzięli udział późniejsi święci św. Ojciec Rafał Kalinowski, karmelita bosy i św. Brat Albert Chmielowski zwany Krakowskim Biedaczyną, opiekun bezdomnych i twórca zakonu Braci Albertynów. 

Dziesięć lat temu Instytut zorganizował wspólnie z Teatrem Słowa im. M. Kotlarczyka obchody 150-lecia Powstania Styczniowego w Ottawie, Montrealu i w Brampton k. Toronto. 

Dzisiaj w 160. rocznicę nie możemy o Nich zapomnieć. Uczcijmy Ich pamięć, Tych, którzy walczyli o Świętą Sprawę – o wolność Ojczyzny, za wolność naszą i waszą.

Artur Grottger był malarzem narodowym, który uwiecznił te czasy w swoich obrazach, rysunkach i z części ich powstały słynne sztychy m.in. Polonia i LIthuania. 

_________________________________________


Instytut Naukowy im. Oskara Haleckiego i Teatr Słowa im. Mieczysława Kotlarczyka przy współpracy z Parafią św. Jacka Odrowąża zaprasza Polonię ottawską na obchody 160-lecia  Powstania Styczniowego w Ottawie 

w sobotę 21 stycznia 2023:

17:00 – Msza św. za poległych i zesłanych powstańców styczniowych
18:15 – Wieczór Pamięci Artura Grottgera
– Słowo od Ambasadora RP w Kanadzie JE Witolda Dzielskiego
– Słowo od Attaché Wojskowego Komandora Krzysztofa Książka
– Wykład dr inż Macieja Jabłońskiego – W 160-tą rocznicę Powstania Styczniowego (ok. 30 min.)
– Cyprian Kamil Norwid – Fortepian Szopena – Maria Berwid-Gawalewicz
– Pokaz filmu o Arturze Grottgerze w reż. W. Siedleckiego (ok. 12 min.)
– Wystawa dwóch cykli sztychów Artura Grottgera Polonia i Lithuania (ze zbiorów prywatnych)

Przewidziany jest również skromny poczęstunek (OHI) z kawą i herbatą.

Serdecznie zapraszamy,
Za Zarząd OHI
dr inż. Maciej Jabłoński
Prezes

Poster-8.5×11-Obchody-160-rocznicy-Powst.-Stycz.-2023-01-11-B-1

Program_160_lecie_new_FINAL-2023-01-11-B-2